İran’daki molla yönetimi, bir taraftan idamlarla halkı sindirmeye çalışırken diğer taraftan da bazı yasal değişikliklerle İran halkının ağzına bir parça bal çalıp eylemleri sonlandırmaya çalışıyor.
İran’dan son gelen haberlere göre molla rejiminin “reformcu” kanadı, İrşad devriyelerinin kaldırılmasını ve başörtüsü kurallarının esnetilmesini içeren bir yasa üzerinde çalışıyormuş. Zaten Hamaney de kadınların başörtüsü takmamasının dinden çıkmak anlamına gelmediğini söyledi.
Başta kadınlar olmak üzere İran halkı, artık bu tavizlerle mücadeleyi bırakmayacak kadar bilinçli. Molla rejiminin kendini kurtarmak için vereceği hiçbir tavize kanmayacaklardır. Hele ki, mollaları devirmeye ilk kez bu kadar yaklaşmışken.
Mahsa Amini’nin 16 Eylül 2022’de hayatını kaybetmesinin ardından İran’da başlayan ve dünya çapına yayılan eylemler bugün itibariyle 112. gününe girdi. Eylemlerin 100 günü aşması sebebiyle pek çok kesim, eylemleri ve İran’ın geleceğini tartışıyor, değerlendirmeler yapıyor. Bu kesimlerden biri de Kürtçü Evrensel gazetesi.
Evrensel gazetesinde dün bir değerlendirme yayınlandı: “İran İşçi Komitesinden 100 gün analizi Kadınların rolü ve halkların kardeşleşmesi belirleyici oldu“. Haberi yapan, daha önce de göçmen kadınların kocalarından yediği dayağın sorumlusu olarak Türkleri gösteren E. Ava.
İran’da kadınların başlattığı ve ulusal bir harekete dönüşen eylemlerin 100. günü için değerlendirme yapacak bir tane kadın örgütü veya kadın bulamayan Evrensel, İşçi Komitesi’ne değerlendirme yaptırarak yine büyük bir gazetecilik başarısına imza atmışlar.
İran’daki eylemlerin başından beri aslında Evrensel‘in tavrı aynıydı. Protestolarla ilgili haberlerde işçiler de grevle destek veriyorsa coşan Evrensel, 100. gün değerlendirmesini de elbette işçilere yaptıracaktı.
Evrensel‘in tek sıkıntısı, İran’da eylemleri başlatan ve özgürlükleri için canlarından geçen kadınları yok sayıp işçileri öne çıkartan kadın düşmanı tavır değil. Başlıkta geçen “kadınların rolü” ifadesi, İran’daki kadın hareketini yok sayan, kadınları özgürlük mücadelesinde “işçi sınıfı”nın figüranı haline getiren anlayışın en bariz ifadesi olarak Evrensel gazetesinin sayfalarında duruyor. Allah bilir Evrenselciler, İşçi Komitesi’nin de erkek üyelerinin değerlendirmelerini yayınlamıştır.
İkinci ve bana göre en büyük sıkıntı, Evrensel‘in İran kadın hareketini, İran’da kadınlar öncülüğünde başlayan özgürlük mücadelesini Kürtçüleştirmeye çalışmaları.
Evrensel‘de dün yayınlanan haberdeki şu ifadeler, ne demek istediğimi açıkça ortaya koymaktadır:
“‘İslam Cumhuriyeti kahrolsun’ veya ‘Diktatöre ölüm’ son yıllarda halkın siyasi ayaklanmalarının baskın sloganı oldu. Ancak ilk kez bu süreçte, bu ‘İslam Cumhuriyeti kahrolsun’ sloganının niteliğini farklılaştıran ve ona ilerici bir tanım veren ‘Kadın, yaşam, özgürlük’, ‘Zalime ölüm, ister şah olsun ister dini lider’, ‘Ne saltanat ne liderlik, demokrasi ve eşitlik’, ‘Kürt, Beluc, Azeri kardeşlik ve özgürlük’ gibi sloganlarla ilerledi.”
İran’da bugüne kadar eylemlerde dile getirilen molla rejimi karşıtı sloganlar, yeterince ileri değilmiş. Evrensel‘in ilericilik kriterlerine göre Kürt, Beluc, Azeri gibi etnik ögeler dillendirilmeden yeterince ilerici olunamıyormuş.
Evrensel, İran ulusunu molla rejimine karşı birleştiren ve dünya çapında bir harekete dönüştüren kadın hareketini Kürt, Beluc, Azeri diye bölmeye çalışıyor. Hem de ilericilik adına!
“Azerbaycan eyaletinde yaşayan halkın, Kürdistan halkına ‘Azerbaycan uyumuyor, Kürdistan’ı destekliyor’ sloganıyla verdiği destek veya Kürdistan eyaletinin ‘Yaşasın Kürdistan, Bijî Azerbaycan’ sloganlarıyla Azerbaycan’a verdiği destekte zirveye ulaştı” deniliyor haberde.
İran’da ilk kez, kadınların molla rejimine karşı başlattığı isyan, ulusal bir harekete dönüşmüş durumda. Belki de bu hareket molla rejiminin sonunu getirecek, Evrensel‘in derdi Azerilerin “Kürdistan’ı desteklemesi”, Kürtlerin de “Biji Azerbaycan” diye slogan atması.
Burada özellikle Azerbaycan ve Azeri vurgusuyla aslında bu kesimin Türk olduğunun gizlenmeye çalışılmasını da es geçmeyelim. “Azerbaycan eyaleti”nde yaşayanlar, Türklerdir.
Sloganlara gelince, ne Türklerin ne de Kürtlerin haberde geçen sloganları attığını sanmıyorum. Ha, Evrenselciler gibi birkaç tane tip varsa atmış olabilirler tabi.
İran kadın hareketi, ulusal bir harekettir. Başından beri herhangi bir etnik grubun, sınıfın hareketi olmadı. Hareketin bu kadar güçlü olmasının, dünya çapında ses getirmesinin sebebi de bu ulusal niteliğidir. Hareketin hedefi İran’daki faşist molla rejimidir ve “diktatöre ölüm” sloganı, İran’da bugüne kadar atılan en ilerici slogandır!
Evrensel gazetesinde dün yayınlanan haber, bölücü, Kürtçü zihniyetin asıl derdinin İran’daki kadın mücadelesi, kadınların özgürlüğü değil, Kürtçülük olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.
